Armiku i Padukshëm

Impakti i traumёs sё dy tёrmeteve tё mёdha, tё cilat goditёn Shqipёrinё nё tremujorin e fundit tё vitit 2019, ende nuk ishte larguar, ndёrsa media botёrore nisi tё shfaqte pamjet e banorёve tё Vuhanit, nё Kinё, tё cilёt rrёzoheshishin nё mёnyrё fatale prej njё virusi tё panjohur, ende nё fillimet e shfaqjes sё tij. Nuk do tё kalonte shumё dhe pёrhapja e shpejtё e Coronavirusit Covid-19 do tё vendoste gjithё botёn nёn alarm. Organizata Botёrore e Shёndetёsisё (OBSH) shpalli gjendjen e pandemisё botёrore, ndёrsa numri i tё infektuarve dhe tё vdekurve rritej ҫdo ditё. Nё Shqipёri u shpall gjendja e karantinёs. Pamjet tronditёse, tanimё nuk vinin nga Azia e largёt, por tё gjithё vёshtronim kronikat televizive qё pasqyronin gjendjen nё Italinё fqinje. Qindra, mё pas mijёra tё vdekur nё ditё transferoheshin nga spitalet duke u ngarkuar nё automjetet e ushtrisё. Jo pak ishin rastet kur thirrjet pёr ndihmё tё pacientёve transmetoheshin pёrmes kanaleve televizive, nё tё cilat po kaq shpejt u shfaqёn epidemiologё, virologё dhe specialistё tё ҫdo fushe, tё cilёt ofronin kёshilla pёr t’u ruajtur nga ky “armik i padukshёm”. Pa vёshtirёsi biem dakord me emёrtimin e Covid-19, nё “armik i padukshёm.”
Por, ndёrsa tanimё ky armik ёshtё i identifikuar dhe korporatat e mёdha botёrore kanё investuar miliarda nё zbulimin e njё vaksine efikase e cila do tё rrisё imunitetin e popullsisё, mos valle ka ardhur koha tё shtrojmё pyetjen:
A ekziston njё tjetёr “armik i padukshёm”, mё i fuqishёm nga Covid-19, tё cilin duhet ta identifikojmё pa u vonuar, nё mёnyrё qё tё mbrohemi duke gjetur kurёn e efektshme kundёr tij?
Nevoja pёr tё kuptuar realitetin dhe padija e pёrgjithshme, krijoi hapёsira tё mjaftueshme pёr lulёzimin e teorive tё konspiracionit. Pyetja qё nuk vonoi tё dёgjohej nё emisionet televizive me njё audience tё madhe ishte:
“Pandemi, Infodemi, apo Plandemi?”

Pёr njё gjё ishim tё sigurt; virusi ekzistonte dhe jehona e tij kishte krijuar njё gjendje paniku dhe depresioni tek shumё njerёz dhe familje. Nёse gjatё ditёve pas tёrmetit tё fuqishёm tё 26 Nёntorit shumё qytetarё tё Tiranёs dhe Durrёsit, nga frika e pёrsёritjes sё tёrmetit braktisёn shtёpitё dhe flinin nё automjetet e tyre, tani tё gjithё kёrkonim pёr njё ‘vendstrehim’ tё sigurt nga ky armik i padukshёm.
Ndikimi i Covid-19 tek njerёzit
Nё kёtё material tё shkurtёr nuk do tё pёrmendim ndikimin e Covid-19 nё organizmin e njeriut, pasi kjo nuk ёshtё tashmё njё e panjohur. Covid-19 ndёrhyri thellё nё mendimet, fjalorin, sjelljen, ekonominё, vendimet dhe planifikimin e jetёs sё njeriut tё vitit 2020. Nuk e dimё me siguri, se nёse Huntingtoni do tё jetonte nё kohёn tonё, do tё fliste pёr ‘Pёrplasjen e Qytetёrimeve.’ Me siguri ai do tё fliste pёr njё pёrplasje tjetёr. Nё librin e tij “Pandemitё, Plagёt dhe Fatkeqёsitё Natyrore” Erwin Lutzer shkruan:

“Covid-19 ёshtё pandemia e cila ndryshoi gjithҫka. ‘Normalja e re’ nuk do tё jetё mё si ‘normalja e vjetёr.’ Pёr vitet qё do tё vijnё, ne do tё flasim pёr Para Krishtit si Para Covidit dhe Pas Krishtit si Pas Covidit. Ajo ҫka njihnim si ‘normalja’ mbase nuk do tё vijё mё.”

Çfarё ёshtё duke ndodhur me botёn tonё? Çfarё po ndodh me njeriun?
Ёshtё e qartё qё pёr shkak tё pasojave tё izolimit, mbylljes sё bizneseve dhe kufijve, efektet tkurrёse tё ekonomisё kanё nxitur shumicёn e njerёzve dhe familjeve tё planifikojnё ndryshe tё ardhurat e tyre. Tani shpenzojmё pёr nevojat e domosdoshme tё pёrditshmёrisё, duke shmangur teprimet e ҫdo lloji. Si rrjedhojё e kёsaj pёrqasje tё re, vendimet qё lidhen me udhёtimet, shkollimin, investimet, partneritetet jane tё ndikuara.
Pandemia ka depёrtuar me forcё nё fjalorin e pёrdit- shmёrisё sonё. Fjalё tё cilat nuk njihnim domethёnien e tyre tanimё janё pjesё e fjalorit tё ditёs:
Covid-19, karantinё, izolim, simptomatike, asimpto- matike, raste tё konfirmuara, epidemi, intubim, imunitet, periudhё inkubimi, vetёizolim, distancim social, maskё, dezinfektim, etj.
Pandemia, ka depёrtuar thellё nё dimensionin imaterial tё njeriut. Bota shpirtёrore,
mendimet, emocionet
dhe ёndrrat janё
impaktuar fuqishёm nga
frika pёr tё sotmen dhe padija pёr tё nesёrmen. Niveli i stresit dhe depresionit ёshtё nё rritje, tregues pёr kёtё janё kёrkesat gjithnjё e nё rritje pёr antidepresantё nё farmacitё e qyteteve
tona.

Me siguri mund
tё themi qё tani
bashkёudhёtojmё
me depresionin, duke shfaqur simptoma tё ankthit dhe njё pasiguri qё nuk e dimё nё do tё marrё ndonjёherё fund?
Pёrgjatё tre muajve tё karantinёs, ndёrsa shumё prindёr nё shoqёrinё tonё humbёn vendin e punёs, babai i tre fёmijeve drejtoi pyetjet, qё njё pjesё e madhe nga ne i kishim menduar:
“A do tё kemi mundёsi tё sigurojmё ushqim pёr fёmijёt tanё?” dhe “Ku ёshtё Zoti nё gjithё kёtё panoramё?”
Tё dyja pyetjet, nё esencё ekzistenciale, paraqesin nevojёn pёr siguri nё dimensionin fizik dhe shpirtёror tё njeriut.
Nё rastet kur pёrballemi me fenomene pёrkundrejt tё cilave ndihemi tё pafuqishem, materialja ёshtё e pamjaftueshme. Pёr kёtё arsye i drejtohemi imateriales dhe nisim kёrkimin tonё metafizik.
Nё mes tё kёsaj panorame braktisjeje, pyetja e madhe qё natyrshëm na vjen të gjithëve ndërmend është:

“Po Zoti? Nёse Ai ёshtё autoriteti i fundёm i universit dhe Bibla e portretizon si njё Perёndi i Cili e do njeriun, pse nuk ndёrhyn tё pushojё stuhinё, shёrojё dhimbjen dhe fshijё nga faqja e dheut kёtё ‘armik tё padukshёm’ qё kёrcёnon ekzistencёn tonё?”
Padyshim qё shumё nga ne besojnё qё Zoti nuk na detyrohet asnjё shpjegim, e megjithёkёtё pёr tё gjithё personat tё cilёt besojnё qё Zoti e ka zbuluar veten pёrmes Biblёs, mundёson disa tё dhёna mbi rrugёt dhe qёllimet e Tij nё kёtё botё. Bibla na ndihmon t’i japim pёrgjigje kёtyre pyetjeve.
Pandemitё, plagёt dhe fatkeqёsitё natyrore janё pjesё e botёs sё rёnё. Tё gjithё pёrjetojmё pasojat e rёnies fillestare tё njeriut tё parё, i cili nё Eden, pёrmes njё akti keqadministrimi tё vullnetit, i humbi tё gjitha jo vetёm pёr vete, por pёr gjithё pasardhjen e tij.
Sёmundja dhe pandemitё, lufta dhe vdekja, dhimbja dhe vuajtjet, janё rrjedhoja tё mёkatit fillestar tё njeriut.
Bibla shpall se nё kёtё botё do tё kemi shtrёngime.

Ndersa Jezusi i Nazaretit, flet pёr ngjarjet e kohёve tё fundit, Ai pёrmend fjalёn ‘murtajё’ e cila ёshtё njё referim i sakё pёr pandemitё.

“Do të ngrihet, pra, popull kundër populli dhe mbretëri kundër mbretërie; do të ketë zi buke, murtajë dhe tërmete në vende të ndryshme. Por të gjitha këto gjëra do të jenë vetëm fillimi i dhembjeve të lindjes.”
Mateu 24:7-8

Megjithёse shpesh herё ne mendojmё se Zoti qёndron indiferent nё mes tё fatkeqёsive dhe dhimbjes qё pёrjetojmё, Bibla tregon tё kundёrtёn. Zoti nuk ёshtё indiferent ndёrsa vёshtron njeriun. Madje, Zoti erdhi nё botёn tonё duke marrё njё trup njerёzor, nё mёnyrё qё tё mundte ‘armikun e padukshёm’, mё tё madhin ndёr armiqtё e njeriut.

“Sepse paga e mëkatit është vdekja, por dhurata e Perëndisë është jeta e përjetshme në Jezu Krishtin, Zotin tonë.”
Romakeve 6:23

Mёkati ёshtё armiku mё madh i padukshёm. Mёkati solli vdekjen, ndarjen e njeriut nga pёrbashkёsia me Zotin dhe gjeneroi brenda njeriut tё keqen tё cilёn e shohim si korrupsionin moral.
E vetmja kurё pёr mёkatin ёshtё besimi nё veprёn e pёrfunduar tё Jezu Krishtit nё kryq.
Bibla shpall:

“Gjaku i Jezu Krishtit, Birit të tij, na pastron nga çdo mëkat.” 1Gjoni 1:7b dhe “Ai ju dha jetë edhe juve, që ishit të vdekur në faje dhe në mëkate.” Efesianeve 2:1

“Heshtja e Zotit” nuk mund tё pёrkthehet nё indiferencё tё Zotit mbi problemin njerёzor. Miq, Zoti nё Shkrime na ka premtuar se Ai do tё jetё me ne deri nё fund dhe pёrtej asaj qё njohim si fund. Nёse e dini qё Zoti ёshtё nё anёn tuaj, nuk keni asnjё arsye pёr tё pasur frikё.

Nё shekullin e parё, apostulli Pal i shkroi kishёs nё Romё e cila pёrballej me persekutimin dhe kёrcёnimin e asgjёsimit:

“Sepse unë jam i bindur se as vdekja, as jeta, as engjëjt, as pushtetet, as fuqia dhe as gjërat e tashme as gjërat e ardhshme, as lartësitë, as thellësitë, as ndonjë tjetër krijesë, nuk do të mund të na ndajë nga dashuria e Perëndisë që është në Jezu Krishtin, Zotin tonë.”
Romakeve 8:38-39

Miq, mbase sot ju gjendeni tё rrethuar nga dallgё tё larta kundёrshtish, njё mal shqetёsimesh dhe njё mori dilemash.
Pavarёsisht si ndiheni sot, Zoti ju do. Ai ju fton qё ta njihni dhe tё pёrjetoni dashurinё dhe kujdesin e Tij.

“Ejani tek unë, o ju të gjithë të munduar dhe të rënduar, dhe unë do t’ju jap çlodhje.” Mateu 11:28

“Perëndia i kohëve të lashta është streha jote dhe poshtë teje ndodhen krahët e tij të përjetshëm.” LiP. 33:27a